Page 161 - Carmina - Poesie latine

Salve, arx irrupto vallo circumdata, salve
firma viris statio delectis ultima Romae,
345 nominis italici salvete stativa ruentis,
urbs quam Roma suo dea designavit aratro
augustam similemque sui rectamque quadratamque!
Ut legio late pariles pilata cohortes
explicat et secto fulgentes limite turmas,
350 sic lautos vicos, sic pulcras dirigis aedes
urbs tu sacra tuas: nam totum quidquid es, illud
militat, atque etiam voces animique virorum
omnem dedecori sueti praeponere mortem
et patriae iussis lituo parere vocantis.
355 Nec quamquam partes crevisti semper in omnes,
mensoris tamen oblita es nec cardinis umquam
antiqui: prisco quae pares aucta tetranti,
et vallum sulcosque refers directa viarum.
At nova miles habet circum novus illa sonoque
360 noctes atque dies armorum castra lacessit.
Undique textrinae radiis et pectine crebrae
perpetuum resonant, resonant incudibus ictus,
ferrum exercetur, vapor exsilit, aera liquescunt,
truncosque innumerae non cessant findere serrae.
365 Hoc opus efficiunt spumantis fluminis amnes
praecipites procul aeria de rupe ruentes.
Namque vir humano maior compescuit ac vi
ingenti domitos fieri, quod et ante fuissent,
iussit equos, albasque iubas diffondere ventis
370 et fremere efflantes patulis e naribus humorem.
Hi navant operam longe nutuque vocati
vel minimo, citius vel rima fulguris adsunt.
Hos frenis lorisque regunt et verbere pellunt
artifices, placidos adhibentes usque ministros.
375 Nec tantum ferrumque domant lignumque refingunt:
concinnant etiam pueris bellaria, quae te
matribus, urbs, cunctis non tantum nomine notam,
sed quadam faciunt penitus dulcedine dulcem.

O dulcem vere dicant ante omnia matres
380 te matrem, natos quae tot complecteris una
corde fovens hortisque beas florentibus omnes
et nitidis ludis atque almae luce palaestrae!
Bellipotens Augusta, vires dum pace, videris
innumeris resonans sub vespere nidus alumnis.
385 Praetextatus enim te tunc exercitus implet
principiis parens aliusque idemque quotannis.
Nec docili tu prole tua contenta per orbem
terrarum totum pueris castisque puellis,
Mater Magna, tuo magno de corde dedisti,
390 quotquot in excelsis domibus, sub paupere tecto,

161