Page 158 - Carmina - Poesie latine

hastatos veteres dimissos iussit ab armis.
195 Tuta in perpetuum stetit urbs quadrangula muris,
tuta viris, portaque ingenti dextera voces
captabat sonitumque omnem, si forte cohortes
audiret notas venientes, aera siquis
pulsaret clamor procul et fragor ille tubarum,
200 si via iam streperet caligis, si Roma rediret,
aut ex visuris fugientes postibus annos
perpetuasque vices hominum momentaque rerum,
hinc esset patriam redeundum denique Romam.
Immemori deinceps fugiebant tempora cursu,
205 immemores amnis geminus volvebat aquas: urbs
quattuor a portis captabat sedula ventos,
ad Romam semper vertens ex Alpibus aures.
Ecce aderat rutilis ingens exercitus armis.
Ferrum equites, celabat equos ignobile ferrum
210 totaque splendebat taetra ferrugine tellus.
– Num vos Romanos dicamus ab urbe profectos?
Heus ubi pila, sudes? ubi vallum? quidve latetis
sub ferro? – Contra descendit ab Alpibus agmen
atque Italae magno prorupit fornice portae.
215 Crux in conspectu per sudum candida caelum.
Obstipuere viri. Dein exaudita duci vox:
– Hoc signo vinces! – Vicerunt nempe, brevesque
invenere viam sub squamis cominus enses.
In vestro mansit Taurini, candida caelo
220 crux modo luce micans, modo tristi pallida nimbo,
donec id augustum cepit victoria signum,
cum viridem gestans palmam, fortissima martyr
Italia, albentem rorares sanguine vestem.
Interea septemgemino de culmine Roma
225 corruerat, neque iam quidquam nisi nomen et umbra
Hesperiae ferro vastae flammaque manebat.
Deinceps interiit nomen quoque, sicut in amplo
parva rogo micat extremum moritura favilla.
Tum dux Taurinis barbatus praeerat, hostem
235 quem Romae flavus iam flumine miserat Albis.
Ad laetas epulas regis taedasque profectus
dux Agilulf vixdum medias intraverat aedes:
cum tonitru subitum simul aulam lumine fulgur
perfudit fulvasque comas barbasque virorum
235 et densas bastas splendentesque aere secures
et iuvenem regem, simul impulit attonitos et
cum longo totam quatefecit murmure sedem.
«Et regnum iuvenis breve rex sortitus et aevum.
Dux Agilulf, te deinde brevi nos tempore regem
240 dicemus». Quae verba suo resonantia corde
condidit; at paucis res annis ipsa probavit.
Nec tum ductores coniunctis vocibus hastam
illi detulerunt in se regnare iubentes:
nam regnum pateramque mero regina rubentem

158