Page 160 - Carmina - Poesie latine

Nec tamen interea cessas pugnare quoad rex
totius Italiae clavum sanctamque coronam
imponis capiti. Tum crux, qua vincere par est,
caelitus affulsit viridanti candida terrae
300 quae nive summa nitet, quae flammis ima coruscat,
nec cuiquam quidquam cedens, alpine, nec usquam,
regule, stas ingens Romae Romaeque manebis.

V

O Italis quae metatus iam Iulius ipse est,
augusto augurio, nec vi superando nec arte,
305 castra novis! O signorum domus Italiaeque
principia! O sedes spectantis consulis hostem!
Hic aquilae bellis post saecula longa gerendis
asservabantur signumque hic purpura pugnae.
Hic trivere solum caligis clavisque cohortes
310 semper, et insonuit conciso bucina cantu,
quam clangore tubae, litui stridore canentem
exciperent atque aequato cava tympana bombo.
Hic alacrem licuit gradientis velitis undam
et vectas quadruplo turmas audire tumultu.
315 Hic multo septus tirone triarius acrem
ostendit vultum, dum praelia saeva reposcunt
narrantique inhiant. Namque hic tendebat in armis
ultimus aeternis exercitus immemor aevi,
quem sacramento quondam misisset adactum
320 atque in perpetuum liquisset Roma fidelem.
Praeterfluxerunt anni plus mille: manebant
oblitae Romae iussum revocantis ad urbem.
Interea magnae circum vestigia matris
servabant, lapides hedera muscoque virentes,
325 cipposque impositos tumulis tacitisque sepulcris,
signaque, et augustos arcus et marmora vasti
eruta iam claro tepefacti sole theatri.
Necnon cernebant longo velut agmine celsum
montem scandentes procul ire gigantas aquatum.
330 Sed magis antiquae servabant artis honorem,
impigri terram circum mollire colendo.
Hinc laeto videas undantes gramine campos,
et vescis virides culmis florere paludes,
atque racemifero vestitos palmite colles.
335 Ex illis latices securi, sive fluentes
in pateram fervent tremulo cum murmure, quali
unda redux bibula late sorbetur arena,
laetitiamque ferunt et puram nubibus auram,
sive addunt vires austeri forte severis.
340 Nil est his potius, si quando parca Quiritem
accipiunt aliquem functum convivia bello
et meminisse iuvat patriaeque exsolvere votum.

VI
160