Page 19 - Carmina - Poesie latine

a quo pendebat mihi nidulus, Appule Voltur?»
Dum procul ipse larem parvum, dum corde revisit
se puerum, dextraeque patris dumeta pererrat
implicitus, totas auriga reducit habenas:
105 consistunt manni: solidam terit ungula terram.
Est in conspectu reseratis ampla fenestris
villa die medio gaudens et sole benigno.
Hinc vinum redolent cellae tabulataque fenum,
hinc fimus obtectus virgis et fronde fracescit
110 Desiliunt raeda: sed quem tunc area primum
excepit cupidum, quo tandem nomine dicam?
Huic aquili rubor oris erat: tum grande pudico
corpus, et in gestu quaedam motuque sedebat
rusticitas: illum sed rus agnovit: ut illum
115 vir gregis altilium cristato vertice gallus
aspexit, signum canit horridus et monet acri
edicto populum: mox area tota cohorsque
excepere suum cantum plausuque poetam,
Vergilium: magno tum circum stridere bombo
120 plenae mellis apes, albaeque in sole columbae
et gemere hinc illincque cubili turtur ab alto.
Quin reduces ad tecta boves, et plaustra iuvenci
stridula volventes messumque in corbibus arvum,
dum sic praetereunt efflantes nare laborem
125 agricolam lentis oculis stupuere togatum.
Hic «Pueri, lassis citius iuga demite bubus»
vilicus exclamat celso de limine villae:
«ipsas in plaustris hoc tempore linquite corbes:
id pransis operae vobis erit». Inquit et ultro
130 conspexit raedam venientesque ordine cives.
«Sol caput urit,» ait «patres: succedite tecto:
intus aqua est: acri mixtam potetis aceto:
adde siligineum panem coctique cibi quid,
si iuvat in longo scamno considere». «Quidni?»
135 Maecenas ait «hic Saturnus forte latet rex:
aurum paullisper liceat prandere beatis».
His introgreditur dictis, dum plaustra sub umbra
erecto temone manent per tecta cohortis,
atque in compluviis lacubus potare iuvenci
140 pergunt et tacitis exsugunt haustibus undam.
At strepitu multi resonant examinis aedes
atque operas simul atra capit servosque culina.
Ut propriam dat cuique dapem pia vilica, quisque
sic sedet et fruitur contriti murmure panis,
145 mox et rara quadris pulmenti frusta maritat.
Ecce «Quid ad panem, quaeso, sub dente crepacem»
inquit Maecenas «adhibent? Olet istud et est quod,
quamquam nil opus est, stomachum pervellat inanem».
Huic tum Vergilius ridens: «Agnosce moretum».
150 «Certe equidem poteram: nam vires sensit aceti
nasus et in viridi deprenderat allia massa.

19