Page 101 - Carmina - Poesie latine

POMPONIA GRAECINA

TAC. Ann. XIII 32.

Non cultu nisi lugubri Pomponia vitam,
non animo vixit nisi maesto, maestior ex quo
ante aramque focumque domus veteresque penates
iudicium capitis, Plauti, te iudice, passa est,
5 in cuius cum farre manum convenerat uxor.
Nam mulier soles ita surgere et ire sinebat,
ut demum extinctis tacito fruitura sepulcro.
Prorsus vitabat ludos certamina pompas:
illam rugitus non perstrinxere leonum
10 ientantum in circo, non mollia brachia mimi,
non venetus vinctus loris auriga, neque illa
stans caedebat equos salientis verbere cordis:
numquam Graecinam podio quaesivit in aureo
et verso moriens gladiator pollice vidit.
15 Dis eadem nec tura dabat nec floribus aras
cingebat nec vota precesque ad templa ferebat
dum vir abest et in extremos movet arma Britannos.
Illa domi parvo defixa haerebat in Aulo,
cui natum caro Graecinum fratre sodalem
20 fecerat. His lusus communes, una palaestra
ambobus, tabulae similes, idemque magister
atque eadem mater, vultus aevumque gemellis.
At prisco de se vitantem more susurros
rodebat vulgus: «Quid habet Graecina, quod intus
25 sic servet? Lanamne facit? Texitne retexitque
annosam telam? Reducem, quin nuper, ovantem
amplexata virum, nihilo minus angitur, odit
aegra diem, latet in tenebris. Quae templa deorum
aut supplex adit aut grates habitura? Quibusve
30 damnatur votis?» Tandem delator in aurem
principis: «Insignis sequitur, puto, femina ritus»
sibilat «externos. Vereor ne nescio quae non
spreta superstitio servis, infecerit ampli
flaminis uxorem Graecinam. Credere nolim...»
35 Tum rea fit mulier: iudex datur ipse vir Aulus
Plautius. Hic prisco vocat ad se more propinquos.
Excipiunt tristes fumosis tristia ceris
atria. Iudicio sunt saecula multa corona.
Sublucet focus et dominam levis ignibus adflat,
40 quae sedet in longa, secura at pallida, sella.
Altius et coram coniunx sedet: incipit: «Uxor!
Illo te mihi conubio quo sanctius est nil,
fictile simpuvium summique secespita iunxit
pontificia: testesque decem flamenque dialis
45 adfuerunt. Panem confectum ex farre tulisti
ipsa sacris epulis. Sacris communibus usi
miscuimus vitas ut non modo Gaia fores tu,

101